آشنایی با پوشش های کامپوزیتی (بخش اول)
پوششهاي كامپوزيتي شامل يك زمينه و فازهاي توزيع شده (ذرات يا الياف) در درون آن هستند (شكل 1) كه ميتوانند خواص زير را ايجاد كنند:
1- افزايش استحكام به همراه چقرمگي مناسب
2- تشكيل مناطقي كه قادر به جذب يا انتشار انرژي، كاهش تنش و جلوگيري از رشد ترك باشند
3- بهبود خواص تريبولوژيكي (كاهش سايش و بهبود خواص اصطكاكي)
4- بهبود خواص حرارتي
5- بهبود مقاومت خوردگي
6- افزايش زبري
7- كاربردهاي تزييني
8- ايجاد خواص ممانعتكنندگي (نظير عايق حرارتي)
شکل1- تصوير شماتيك از پوشش كامپوزيتي
در شکل 2 انواع مواد مورد استفاده به عنوان زمينه پوشش و فازهاي توزيع شونده در پوششهاي كامپوزيتي آورده شدهاند. گروههاي مختلفي از پوششهاي كامپوزيتي در دهه اخير مورد توجه قرار گرفتهاند كه از آن جمله ميتوان به پوششهاي چندلايه و پوششهاي توزيعي اشاره كرد كه توسط روشهايي نظير روش الكتروشيميايي (آبكاري الكتريكي)، آبكاري الكترولس، پاشش حرارتي، رسوب فيزيكي بخار(PVD) و رسوب شيميايي بخار(CVD) ايجاد ميشوند.
شکل 2- انواع مواد بكار رفته در زمينه پوشش و فازهاي توزيع شونده در پوششهاي كامپوزيتي
وجود فازهاي توزيعشده در پوشش باعث بهبود خواص پوشش شده بهطوريكه خواص پوشش به شدت تحت تأثير مقدار، چگونگي توزيع، شكل، اندازه و سختي فازها قرار خواهد گرفت. به عنوان مثال حضور ذرات در پوششهاي كامپوزيتي تنشهاي كششي داخلي را به دليل كار سختي كاهش داده و خواص تريبولوژيكي نظير مقاومت به سايش چسبان را افزايش ميدهند.